Trong quá trình phát triển phần mềm, kiểm thử đóng vai trò quan trọng để đảm bảo chất lượng và sự ổn định của sản phẩm. Một trong những khái niệm cơ bản và quan trọng trong kiểm thử phần mềm là “Test Scenario” hay còn gọi là Kịch bản Kiểm thử. Trong bài viết này, hãy cùng TopDev tìm hiểu sâu hơn về Test Scenario, vai trò và cách xây dựng Test Scenario.
Test Scenario là gì?
Test Scenario là một tập hợp các bước, điều kiện và dữ liệu đầu vào cụ thể được sử dụng để kiểm tra một tính năng hoặc yêu cầu nhất định của phần mềm. Nó mô tả một trường hợp sử dụng cụ thể và các bước cần thực hiện để kiểm tra trường hợp đó. Test Scenario giúp các kiểm thử viên có một cách tiếp cận có hệ thống trong việc kiểm tra phần mềm và đảm bảo rằng tất cả các trường hợp quan trọng đều được kiểm tra.
Vai trò quan trọng của Test Scenario trong kiểm thử
Test Scenario đóng một vai trò quan trọng trong quá trình kiểm thử phần mềm bởi một số lý do sau:
- Giúp xác định phạm vi kiểm thử:
Bằng cách xác định các kịch bản kiểm thử, đội ngũ kiểm thử có thể hiểu rõ phạm vi kiểm thử và đảm bảo rằng tất cả các tính năng quan trọng đều được kiểm tra.
- Cung cấp một cách tiếp cận có hệ thống:
Test Scenario cung cấp một khuôn khổ có hệ thống để thực hiện kiểm thử, giúp các kiểm thử viên không bỏ sót bất kỳ trường hợp nào.
- Tăng độ lặp lại và tính nhất quán:
Với các kịch bản kiểm thử được định nghĩa rõ ràng, việc kiểm tra có thể được lặp lại và đảm bảo tính nhất quán trong quá trình kiểm thử.
- Hỗ trợ ghi lại và báo cáo kết quả:
Test Scenario giúp ghi lại và báo cáo kết quả kiểm thử một cách dễ dàng hơn, cung cấp thông tin chi tiết về các trường hợp đã được kiểm tra và kết quả tương ứng.
Cách viết Test Scenario hiệu quả
Tester có thể tạo một Test Scenario hiệu quả theo 5 bước cụ thể như sau:
Bước 1: Đọc kỹ các tài liệu yêu cầu như BRS (Business Requirement Specification), SRS (Software Requirement Specification), FRS (Functional Requirement Specification) của hệ thống cần kiểm thử (System Under Test – SUT). Ngoài ra, cũng nên tham khảo các use cases, sách hướng dẫn sử dụng ứng dụng để hiểu rõ hơn về chức năng và cách sử dụng.
Bước 2: Đối với mỗi yêu cầu được liệt kê trong tài liệu, cần xác định:
- Hành động và mục tiêu có thể của người dùng khi sử dụng tính năng đó.
- Các khía cạnh kỹ thuật liên quan đến yêu cầu, như đầu vào, đầu ra, xử lý dữ liệu, tích hợp với hệ thống khác,…
- Các tình huống lạm dụng hệ thống có thể xảy ra, như nhập dữ liệu không hợp lệ, truy cập trái phép, tấn công bảo mật,… Cần đánh giá với góc nhìn của một hacker.
Bước 3: Sau khi đọc và phân tích các tài liệu yêu cầu, liệt kê các kịch bản kiểm thử nhằm xác minh từng tính năng của phần mềm. Mỗi kịch bản kiểm thử cần bao gồm:
- Mô tả kịch bản
- Điều kiện tiên quyết (nếu có)
- Các bước thực hiện kiểm thử chi tiết
- Dữ liệu đầu vào
- Kết quả mong đợi
Bước 4: Khi đã liệt kê đầy đủ các kịch bản kiểm thử, tạo ma trận truy xuất nguồn gốc (Traceability Matrix) để đảm bảo rằng tất cả các yêu cầu đều có ít nhất một kịch bản kiểm thử tương ứng để xác minh.
Bước 5: Các kịch bản kiểm thử được tạo ra cần được xem xét và phê duyệt bởi người giám sát dự án, người quản lý kiểm thử và các bên liên quan khác trong dự án để đảm bảo tính đầy đủ, chính xác và khả thi.
Lưu ý rằng quá trình tạo Test Scenario là một quá trình lặp đi lặp lại. Các kịch bản kiểm thử cần được cập nhật và điều chỉnh khi có bất kỳ thay đổi nào trong yêu cầu hoặc thiết kế của phần mềm.
Khám phá việc làm Tester lương cao trên TopDev
Phân biệt Test Case và Test Scenario
Cả Test Case và Test Scenario là hai thành phần rất quan trọng trong quá trình kiểm thử. Cùng TopDev so sánh sự khác nhau của hai thuật ngữ này.
| Test Scenario | Test Case |
| Bao gồm một quy trình tiêu chuẩn thực hiện kiểm thử chi tiết. Một Test Scenario bao gồm nhiều Test Case liên quan. | Bao gồm tên Test Case, điều kiện tiên quyết, các bước thực hiện hoặc dữ liệu đầu vào và kết quả mong đợi. |
| Được phân cấp cao hơn trong nhóm điều kiện kiểm thử dựa trên tính năng của các module và bắt nguồn từ việc sử dụng trong trường hợp nhất định. | Thuộc cấp độ hành động thấp hơn và có thể bắt nguồn từ Test Scenario. |
| Mô tả ngắn gọn và súc tích cho biết cái cần được kiểm thử. | Đưa ra thông tin chi tiết về điều kiện tiên quyết (nếu có), cách kiểm thử và kết quả mong đợi. |
| Trở nên quan trọng khi không đủ thời gian với Test Case; các thành viên nhóm đều tán thành mô tả ngắn gọn nhưng chi tiết về kịch bản kiểm thử. | Trở nên quan trọng hơn khi việc phát triển được thực hiện tại chỗ (onsite) và việc quản lý chất lượng được tiến hành từ xa (offshore). Nó giúp các bên hiểu và làm việc đồng bộ. |
| Trong bối cảnh kiểm thử phần mềm kiểu mới, Test Scenario là một ý tưởng đột phá và tiết kiệm thời gian. Việc sửa chữa và thêm không quá khó khăn và không phụ thuộc vào đối tượng đặc biệt nào. | Viết Test Case chỉ tốn công một lần và có khả năng được dùng trong tương lai khi thực hiện kiểm thử hồi quy. Khi báo lỗi, nó giúp tester liên kết giữa số liệu Test Case (ID) và lỗi được phát hiện. |
| Một trong những ưu điểm nổi bật nhất về Test Scenario là sẽ giảm được sự phức tạp cũng như là tính lặp lại của sản phẩm. | Đối với một tester mới, tài liệu chi tiết về Test Case là một tập hợp bằng chứng quan trọng. Trong trường hợp developer bỏ lỡ điều gì đó thì tester cũng có thể nắm bắt được khi thực hiện kiểm thử bằng Test Case. |
| Trường hợp Test Scenario không có đủ sự chi tiết, nó cần ít thời gian để bàn luận và trao đổi về Test Scenario chính xác đang nói về điều gì. | Cần nhiều thời gian cũng như nguồn lực để tiến hành Test Case chi tiết khi bàn luận về việc kiểm thử như thế nào và kiểm thử điều gì. |
Các câu hỏi thường gặp về Test Scenario là gì?
Câu 1. Ai là người xây dựng Test Scenario?
Test Scenario thường được xây dựng bởi các tester hoặc nhóm tester, với sự hợp tác của các bên liên quan khác như developer, architect và manager của dự án.
Câu 2. Có nên tự động hóa Test Scenario không?
Tự động hóa Test Scenario là một cách tiếp cận hiệu quả để tăng hiệu suất kiểm thử và giảm thời gian chạy các kịch bản kiểm thử lặp đi lặp lại. Tuy nhiên, không phải tất cả các Test Scenario đều nên được tự động hóa, đặc biệt là các kịch bản phức tạp hoặc liên quan đến các tình huống ngoại lệ khó dự đoán.
Câu 3. Làm thế nào để quản lý và duy trì Test Scenario?
Quản lý và duy trì Test Scenario là một thách thức, đặc biệt khi phần mềm phát triển và thay đổi. Cần có một hệ thống quản lý Test Scenario hiệu quả, bao gồm theo dõi các thay đổi, cập nhật kịch bản kiểm thử, và đảm bảo tính nhất quán. Sử dụng các công cụ quản lý Test Case và kiểm soát phiên bản có thể hỗ trợ quá trình này.
Câu 4. Có nên sử dụng một khuôn mẫu chuẩn cho Test Scenario không?
Sử dụng một khuôn mẫu chuẩn cho Test Scenario có thể giúp đảm bảo tính nhất quán và dễ hiểu trong toàn bộ dự án. Các khuôn mẫu chuẩn thường bao gồm các phần như mô tả kịch bản, điều kiện tiên quyết, bước kiểm thử, dữ liệu đầu vào, và kết quả mong đợi. Tuy nhiên, cần linh hoạt để điều chỉnh khuôn mẫu phù hợp với nhu cầu cụ thể của dự án.
Kết luận
Test Scenario là một phần quan trọng trong quá trình kiểm thử phần mềm. Chúng giúp xác định phạm vi kiểm thử, cung cấp một cách tiếp cận có hệ thống, tăng tính lặp lại và tính nhất quán, cũng như hỗ trợ ghi lại và báo cáo kết quả kiểm thử. Bằng cách xây dựng và sử dụng các Test Scenario hiệu quả, đội ngũ kiểm thử có thể đảm bảo rằng phần mềm đáp ứng các yêu cầu và hoạt động đúng như mong đợi. Hy vọng rằng bài viết của TopDev đã cung cấp cho bạn được nhiều thông tin hữu ích về Test Scenario. Hãy tiếp tục theo dõi Blog TopDev để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về lập trình và các tips tuyển dụng hiệu quả.
Xem thêm:
- Test Report là gì? Hướng dẫn cách viết Test Report chuẩn cho Tester
- Test case là gì? Cách viết Test case hiệu quả
- Stress testing là gì? Phân biệt stress testing và load testing
Xem thêm các tin tuyển dụng IT mới nhất trên TopDev
