Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam đã ghi nhận những bước phát triển vượt bậc. Năm 2023, Việt Nam đã trở thành “ngôi nhà” của hơn 3.000 startup, vươn lên vị trí thứ 3 tại châu Á. Bên cạnh đó, tổng số vốn đầu tư vào các startup công nghệ đạt 529 triệu USD, dù giảm 17% so với năm trước, nhưng vẫn cho thấy sự ổn định về số lượng thương vụ với 122 giao dịch (Theo Báo cáo thị trường IT Việt Nam 2024 do TopDev phát hành).
Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh tiềm năng to lớn mà còn là minh chứng cho sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ tại Việt Nam, bất chấp những thách thức từ bối cảnh kinh tế toàn cầu. Chính phủ, các quỹ đầu tư mạo hiểm và nhà đầu tư thiên thần đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hệ sinh thái này, tạo nên bức tranh khởi nghiệp đầy triển vọng cho năm 2024.
Tình hình hiện tại của hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam
Hiện tại, hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ, với số lượng startup tăng nhanh và vị thế ngày càng được cải thiện trên trường quốc tế. Việt Nam hiện có khoảng 3.000 startup, giữ vị trí thứ 3 trong khu vực châu Á, sau Singapore và Indonesia. Điều này cho thấy sự bùng nổ của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng – nơi các cộng đồng công nghệ và startup đang tập trung phát triển.
Xét về đầu tư, dù tổng vốn đầu tư vào các startup công nghệ trong năm 2023 giảm 17% so với năm trước, nhưng số lượng thương vụ hầu như không thay đổi. Điều này cho thấy sự ổn định và tiềm năng phát triển dài hạn của các công ty khởi nghiệp Việt Nam. Một số lĩnh vực nổi bật thu hút nhiều vốn đầu tư bao gồm chăm sóc sức khỏe, với mức tăng trưởng ấn tượng 391% so với năm trước, và giáo dục, với mức tăng 107%.
Ngoài ra, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam còn nhận được sự hỗ trợ tích cực từ chính phủ thông qua các chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ. Những chương trình như Đề án 844 và Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ đã góp phần đáng kể trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho startup phát triển.
Những động lực thị trường cho hệ sinh thái khởi nghiệp & đổi mới công nghệ tại Việt Nam
Những động lực thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới công nghệ tại Việt Nam. Trước hết, sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ thông qua các chính sách và chương trình đổi mới sáng tạo đã tạo nền tảng vững chắc cho các startup. Những chính sách của chính phủ tập trung vào việc khuyến khích chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, và thương mại hóa sản phẩm, giúp các startup có điều kiện phát triển thuận lợi.
Bên cạnh đó, sự gia tăng đầu tư từ cả nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng là một động lực quan trọng. Các quỹ đầu tư lớn như VinaCapital Ventures, FPT Ventures, CMC Innovation Funds,… đã góp phần không nhỏ vào việc thúc đẩy startup phát triển, đặc biệt là trong các lĩnh vực như AI, chăm sóc sức khỏe, và giáo dục.
Hội nhập quốc tế thông qua các hiệp định thương mại tự do và quan hệ đối tác chiến lược với các quốc gia như Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản cũng là một động lực mạnh mẽ. Với 15 hiệp định thương mại tự do và các mối quan hệ đối tác toàn diện, Việt Nam đã mở rộng khả năng tiếp cận các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc, ASEAN,… Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận nguồn vốn và công nghệ tiên tiến mà còn mở ra cơ hội mở rộng kinh doanh ra quốc tế.
Ngoài ra, tiềm năng lớn từ sự phát triển của công nghệ AI và Generative AI cũng là một yếu tố thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp. Các dự án hợp tác với Google và Qualcomm nhằm phát triển nhân lực AI, cùng với việc thành lập các quỹ đầu tư dành cho Generative AI, đang tạo điều kiện thuận lợi cho sự bùng nổ của công nghệ này tại Việt Nam. Dự kiến đến năm 2030, thị trường AI toàn cầu sẽ đạt giá trị 826 tỷ USD, trong đó Việt Nam dự báo sẽ đóng góp đáng kể.
Những thức thức mà startup công nghệ Việt Nam cần phải đối mặt
Mặc dù hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, nhưng các startup vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức đáng kể. Thiếu hụt nguồn nhân lực công nghệ cao là một trong những vấn đề lớn nhất. Dù Việt Nam có nguồn nhân lực trẻ và đông đảo, nhưng khả năng đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật cao trong các lĩnh vực như AI hay Big Data còn rất hạn chế. Điều này gây khó khăn cho các startup khi cần tuyển dụng những chuyên gia có năng lực để phát triển sản phẩm công nghệ tiên tiến.
Thêm vào đó, rào cản ngôn ngữ cũng là một vấn đề lớn đối với các startup công nghệ khi họ muốn mở rộng ra thị trường quốc tế. Dù trình độ tiếng Anh của người Việt đã được cải thiện, nhưng Việt Nam vẫn xếp hạng 58/113 quốc gia không nói tiếng Anh bản xứ. Điều này khiến các startup gặp khó khăn trong việc giao tiếp, hợp tác với đối tác quốc tế và tiếp cận nguồn vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài.
Hệ thống pháp lý và hành chính chưa thực sự thuận lợi cũng là một trở ngại cho các startup. Mặc dù chính phủ đã có nhiều nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh thông qua các chính sách như giảm thủ tục hành chính và hỗ trợ khởi nghiệp, nhưng vẫn tồn tại những rào cản pháp lý phức tạp, khiến việc khởi động và vận hành doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Điều này đôi khi dẫn đến việc các startup phải đăng ký hoạt động tại Singapore hoặc các quốc gia khác để tận dụng sự minh bạch về pháp lý và dễ dàng huy động vốn từ các quỹ đầu tư.
Tổng kết
Hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, với những tiềm năng to lớn và cơ hội vô tận dành cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Tuy nhiên, để có thể thành công trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và thách thức từ nguồn nhân lực, hạ tầng và pháp lý, các startup cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và khả năng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi của thị trường.
Việt Nam đã và đang chứng tỏ là một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư công nghệ với những bước tiến đáng kể trong các lĩnh vực như AI, Fintech và Edtech. Để hiểu rõ hơn về bức tranh toàn cảnh của thị trường IT Việt Nam, cũng như những cơ hội hấp dẫn và xu hướng công nghệ mới nổi, hãy tải ngay Báo cáo Thị trường IT Việt Nam 2024. Báo cáo sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết và chính xác, giúp bạn nắm bắt được những xu hướng mới nhất và chuẩn bị cho tương lai thành công.
Truy cập ngay việc làm IT đãi ngộ tốt trên TopDev
