Bài viết được sự cho phép của tác giả Nguyễn Việt Hưng
Đơn giản, nhanh, chậm, xinh, cao, thấp, giỏi, xịn… đều là những khái niệm mang tính chất tương đối. Có cái hơn khi so sánh ở góc độ này, nhưng lại kém khi so sánh ở góc độ khác. Trong ngành lập trình, mọi thứ đều là sự đánh đổi (trade off), không có giải pháp nào thỏa mãn tất cả mọi nhu cầu (silver bullet) – hoặc có nhưng chưa ai tìm ra.
Không cần bàn cãi, ai cũng đồng ý code Python dễ đọc, viết hơn C, hay… đơn giản hơn. Nhưng cái đơn giản đó, là đơn giản với con người, với lập trình viên, còn với máy tính thì hoàn toàn ngược lại.
Ta sẽ thử nghiệm chương trình đơn giản nhất trái đất: hello world viết bằng C và Python rồi so sánh dùng strace – một công cụ debug “cao cấp” thường dùng bởi các SysAdmin.
strace
$ whatis strace
strace (1) - trace system calls and signals
Bài viết thực hiện trên Ubuntu 18.04, cc – C compiler có lẽ là có sẵn. Hoặc nếu không có, hãy cài bằng sudo apt-get install -y build-essential strace
C Programming language
4 dòng code C
#include <stdio.h>
int main(void) {
puts("Hello world!");
}
Compile rồi chạy – yeah, cực đơn giản, không cần gì khác cả, cũng không cần làm việc đơn giản này trở thành rắc rôi.
$ cc hello.c -o hello # compile, sinh ra file hello
$ ./hello # chạy file hello
Hello world!
Giờ chạy với strace để xem chương trình siêu đơn giản này gọi những system call nào, -C sẽ hiển thị bảng thống kê, -S calls sẽ sắp xếp thống kê này theo cột calls, giảm dần.
$ strace -CScalls ./hello
execve("./hello", ["./hello"], 0x7fff1e9af718 /* 68 vars */) = 0
brk(NULL) = 0x56174aa4e000
access("/etc/ld.so.nohwcap", F_OK) = -1 ENOENT (No such file or directory)
access("/etc/ld.so.preload", R_OK) = -1 ENOENT (No such file or directory)
openat(AT_FDCWD, "/etc/ld.so.cache", O_RDONLY|O_CLOEXEC) = 3
fstat(3, {st_mode=S_IFREG|0644, st_size=106420, ...}) = 0
mmap(NULL, 106420, PROT_READ, MAP_PRIVATE, 3, 0) = 0x7f867f8fc000
close(3) = 0
access("/etc/ld.so.nohwcap", F_OK) = -1 ENOENT (No such file or directory)
openat(AT_FDCWD, "/lib/x86_64-linux-gnu/libc.so.6", O_RDONLY|O_CLOEXEC) = 3
read(3, "177ELF2113 3 > 1 260342 "..., 832) = 832
fstat(3, {st_mode=S_IFREG|0755, st_size=2030544, ...}) = 0
mmap(NULL, 8192, PROT_READ|PROT_WRITE, MAP_PRIVATE|MAP_ANONYMOUS, -1, 0) = 0x7f867f8fa000
mmap(NULL, 4131552, PROT_READ|PROT_EXEC, MAP_PRIVATE|MAP_DENYWRITE, 3, 0) = 0x7f867f2fe000
mprotect(0x7f867f4e5000, 2097152, PROT_NONE) = 0
mmap(0x7f867f6e5000, 24576, PROT_READ|PROT_WRITE, MAP_PRIVATE|MAP_FIXED|MAP_DENYWRITE, 3, 0x1e7000) = 0x7f867f6e5000
mmap(0x7f867f6eb000, 15072, PROT_READ|PROT_WRITE, MAP_PRIVATE|MAP_FIXED|MAP_ANONYMOUS, -1, 0) = 0x7f867f6eb000
close(3) = 0
arch_prctl(ARCH_SET_FS, 0x7f867f8fb4c0) = 0
mprotect(0x7f867f6e5000, 16384, PROT_READ) = 0
mprotect(0x56174a941000, 4096, PROT_READ) = 0
mprotect(0x7f867f916000, 4096, PROT_READ) = 0
munmap(0x7f867f8fc000, 106420) = 0
fstat(1, {st_mode=S_IFCHR|0620, st_rdev=makedev(136, 5), ...}) = 0
brk(NULL) = 0x56174aa4e000
brk(0x56174aa6f000) = 0x56174aa6f000
write(1, "Hello world!n", 13Hello world!
) = 13
exit_group(0) = ?
+++ exited with 0 +++
% time seconds usecs/call calls errors syscall
------ ----------- ----------- --------- --------- ----------------
0.00 0.000000 0 5 mmap
0.00 0.000000 0 4 mprotect
0.00 0.000000 0 3 fstat
0.00 0.000000 0 3 brk
0.00 0.000000 0 3 3 access
0.00 0.000000 0 2 close
0.00 0.000000 0 2 openat
0.00 0.000000 0 1 read
0.00 0.000000 0 1 write
0.00 0.000000 0 1 munmap
0.00 0.000000 0 1 execve
0.00 0.000000 0 1 arch_prctl
------ ----------- ----------- --------- --------- ----------------
100.00 0.000000 27 3 total
Có tổng cộng 27 syscall được thực hiện, 3 fail.
Python
Một chương trình Python 3.6 in ra màn hình dòng chữ hello world tương tự:
$ strace -cScalls python3 -c 'print("Hello world!")'
Hello world!
% time seconds usecs/call calls errors syscall
------ ----------- ----------- --------- --------- ----------------
9.22 0.000277 2 166 32 stat
7.96 0.000239 3 94 fstat
7.19 0.000216 3 79 read
7.19 0.000216 3 68 rt_sigaction
8.09 0.000243 4 58 close
10.25 0.000308 5 57 2 openat
1.63 0.000049 1 43 6 lseek
17.78 0.000534 16 34 mmap
0.43 0.000013 1 18 getdents
12.62 0.000379 24 16 mprotect
2.43 0.000073 6 12 brk
1.66 0.000050 4 12 2 ioctl
5.03 0.000151 17 9 9 access
0.37 0.000011 1 8 lstat
2.46 0.000074 19 4 munmap
0.30 0.000009 3 3 dup
0.27 0.000008 3 3 1 readlink
0.23 0.000007 2 3 sigaltstack
0.63 0.000019 19 1 write
0.53 0.000016 16 1 rt_sigprocmask
0.00 0.000000 0 1 getpid
0.00 0.000000 0 1 execve
0.00 0.000000 0 1 fcntl
0.00 0.000000 0 1 sysinfo
0.00 0.000000 0 1 getuid
0.00 0.000000 0 1 getgid
0.00 0.000000 0 1 geteuid
0.00 0.000000 0 1 getegid
0.43 0.000013 13 1 arch_prctl
0.80 0.000024 24 1 futex
0.60 0.000018 18 1 set_tid_address
0.63 0.000019 19 1 set_robust_list
0.53 0.000016 16 1 prlimit64
0.73 0.000022 22 1 getrandom
------ ----------- ----------- --------- --------- ----------------
100.00 0.003004 703 52 total
Do output quá dài nên ở đây thay đổi câu lệnh, để có đầy đủ output hãy chạy với option C hoa:
$ strace -CScalls python -c 'print("hello world")'
Chương trình Python đơn giản này thực hiện tới 703 syscall, 52 fail.
Kết luận
27 với 703 thì cái nào “hơn”?
27 nhỏ hơn 703, còn 703 thì lớn hơn 27. Lập trình C cũng rất đơn giản, đúng không!
Vậy nên khi lập trình, luôn nhớ rằng mọi thứ đều là tương đôi, đều phải đánh đổi. Mấy em gái đã xinh mà code Python lại giỏi, chỉ có 2 khả năng xảy ra:
- 1 là thiếu cái gì đó
- 2 là học Python ở PYMI rõ ràng <3.
Đọc thêm
- System call: https://hvnsweeting.github.io/syscall.html
Bài viết gốc được đăng tải tại pp.pymi.vn
Có thể bạn quan tâm:
- Viết 1 Test Case Đơn Giản Với Python Selenium WebDriver
- Sinh viên CNTT làm thế nào để học tốt ở trường đại học?
- Bài học về kỹ năng giải quyết vấn đề – Hãy tư duy như một Lập trình viên!
Xem thêm Việc làm Developer hấp dẫn trên TopDev
